Việc nhờ người nổi tiếng quảng cáo, hay dùng hình ảnh của người nổi tiếng để quảng cáo, nhằm lôi kéo người tiêu dùng. Thời gian qua, các cơ quan chức năng đã liên tục cảnh báo vấn nạn trên. Từ cuối năm 2018, Cục An toàn thực phẩm Bộ Y tế lên tiêng về việc nhiều loại thực phẩm chức năng đang "giăng bẫy" trên mạng, "dựa hơi" người nổi tiếng. Bộ này cũng "cầu cứu" Bộ Thông tin và truyền thông vào cuộc, xử lý. Tuy nhiên, rất nhiều người vẫn mắc bẫy, tại sao?.
Dễ dàng nhận thấy người nghệ sĩ đang bị lợi dụng hình ảnh, để quảng cáo sai sự thật về tính năng và công dụng của các dòng sản phẩm là thực phẩm chức năng nhưng có công dụng như thuốc chữa bệnh mang thương hiệu YHL
Nói về việc nhiều nghệ sĩ Việt, đang tiếp tay quảng cáo cho YHL. Chỉ cần vào thanh công cụ tìm kiếm của Google, gõ từ khoá “mỹ phẩm YHL” ngay lập tức nhận thấy rất nhiều trang mạng xã hội, giới thiệu về đơn vị YHL với rất nhiều mĩ từ được tâng bốc lên tậng mây xanh của nghệ sĩ Việt. Điển hình như ca sĩ Đ.V.H, Ph.Nh, Q.L, V.H, Th.H, D.T.V hay là nghệ sĩ N.Th, O.T.V…thao thao giới thiệu, quảng cáo rằng họ đẹp lên, rực rỡ như hôm nay là nhờ YHL?; sản phẩm YHL giúp trị mụn?... Thậm chí có nghê sĩ còn khẳng định “đi đâu cũng mang theo bên mình những dòng sản phẩm của YHL, chỉ có YHL làm cho họ tự tin lên hẳn…”
Người nghệ sĩ đang khiến cho thị trường chăm sóc sắc đẹp "dậy sóng" khi liên tục đăng đàn quảng cáo, giới thiệu các dòng sản phẩm thực phẩm chức năng của YHL như: YHL Young Healthy Life, Viên uống nhau thai cừu YHL, Viên uống sữa ong chúa YHL…), được quảng cáo như "tiên dược" giúp trắng da, đẹp dáng và rao bán rầm rộ. Nhân vật nổi tiếng đứng ra nhập khẩu và phân phối "tiên dược" trắng da, đẹp dáng này là bà chủ sáng lập ra thương hiệu YHL mang tên Hằng Lê.
Từ khoảng tháng 4 - 2020 đến tháng 2 -2021, các dòng sản phẩm này, liên tục được rất nhiều nghệ sĩ Việt, thay nhau quảng cáo rầm rộ trên trang Facebook cá nhân của mình, với nội dung sản phẩm chiết xuất từ nhau thai cừu, sản xuất tại Mỹ và được Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) chấp thuận về an toàn và chất lượng. Thực ra đây chỉ là những sản phẩm thực phẩm chức năng chỉ cần công bố các thành phần có trong sản phẩm thông qua Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm mà không phải đăng ký qua Cục quản lý dược nên hoàn toàn không có các công dụng "thần thánh" trong điều trị như quảng cáo. Nhiều nghệ sĩ Việt liên tục khẳng định đây là một sản phẩm "tử tế" và khuyên người mua hãy "nhắm mắt" dùng: "Mọi người nên đầu tư cho sản phẩm xuất sắc nhất thế giới này vì thời gian không thể quay trở lại"...
Những nội dung và mượn hình ảnh của người nổi tiếng để quảng cáo có được đơn vị YHL đăng ký với cơ quan chức năng?
Mới đây, bà CEO Hằng Lê đăng đàn live stream giới thiệu sự thần thánh của các dòng sản phẩm YHL, mà mình đã dày công nghiên cứu và bào chế ra. Theo người này, hiện có hàng ngàn khách hàng mua theo "tin tưởng" và chỉ cần uống sau 3 tuần là da dẻ "sáng chói". Đặc biệt nếu kết hợp vừa uống và tắm, chỉ qua một ngày là da "mướt rượt". Nghệ sĩ nổi tiếng tin dùng, tại sao khách hàng không tin dùng. Đặc biệt, trong live stream có sự hỗ trợ của người nổi tiếng là ca sĩ Đ.V.H, Q.L…
Liên hệ với những nghệ sĩ tham gia quảng cáo giới thiệu sản phẩm của YHL. PV khá bất ngờ khi được một nghệ sĩ chia sẻ: Họ chỉ nhận lời quảng cáo cho sản phẩm mà thôi, chỉ làm theo hợp đồng, còn công dụng như thế nào thì họ không biết?
Chia sẻ quan điểm liên quan đến vấn đề này, Ls Trần Minh Cường – Đoàn Ls Tp.HCM cho biết: Người của công chúng có sự thu hút rất lớn của cộng đồng. Các sản phẩm họ quảng cáo, có thể họ chưa sử dụng hoặc sử dụng rồi, nhưng hiệu quả không đến mức như họ nói. Trong khi, quy định quảng cáo sản phẩm phải đúng như nội dung quảng cáo đã đăng ký và thẩm định.
Điều 8 Luật Quảng cáo 2012 quy định một số hành vi bị cấm trong quảng cáo như:
- Không quảng cáo các sản phẩm bị cấm;
- Không quảng cáo thiếu thẩm mỹ, trái với truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục, mỹ quan đô thị, trật tự an toàn giao thông, an toàn xã hội, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, an toàn hoặc sự phát triển bình thường của trẻ em;
- Không quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng về: Số lượng, giá cả, công dụng, kiểu dáng, khả năng kinh doanh, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại…
- Không sử dụng các từ ngữ “nhất, duy nhất, tốt nhất, số một” hoặc các từ ngữ tương tự theo quy định của pháp luật;
Thực tế hiện nay, một hình thức rất được ưa chuộng hiện nay là thông qua sức ảnh hưởng của người nổi tiếng để thực hiện quảng cáo sản phẩm, hàng hóa.
Theo đó, Điều 13 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010 quy định. Người nổi tiếng khi quảng cáo phải chịu trách nhiệm liên đới về việc cung cấp thông tin đến người tiêu dùng. Trong đó, phải bảo đảm cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về hàng hóa, dịch vụ được cung cấp.
“Điều 13. Trách nhiệm của bên thứ ba trong việc cung cấp thông tin về hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng
1. Trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ cung cấp thông tin cho người tiêu dùng thông qua bên thứ ba thì bên thứ ba có trách nhiệm:
a) Bảo đảm cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về hàng hóa, dịch vụ được cung cấp;
b) Yêu cầu tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ cung cấp chứng cứ chứng minh tính chính xác, đầy đủ của thông tin về hàng hóa, dịch vụ;
c) Chịu trách nhiệm liên đới về việc cung cấp thông tin không chính xác hoặc không đầy đủ, trừ trường hợp chứng minh đã thực hiện tất cả các biện pháp theo quy định của pháp luật để kiểm tra tính chính xác, đầy đủ của thông tin về hàng hóa, dịch vụ;
d) Tuân thủ các quy định của pháp luật về báo chí, pháp luật về quảng cáo”
Như vậy, nếu hàng hóa mà người nổi tiếng quảng cáo khi bị xác định là hàng giả, hàng kém chất lượng, không đủ điều kiện lưu thông ra thị trường thì tùy theo tính chất, mức độ của hành vi cũng như thiệt hại gây ra mà người này có thể bị:
Xử phạt hành chính: Phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 70 triệu đồng nếu quảng cáo sai sự thật về hàng hóa, dịch vụ theo quy định tại Nghị định 158/2013/NĐ-CP.
Thậm chí trong một số trường hợp, người vi phạm còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội quảng cáo gian dối được quy định tại Điều 197 Bộ luật Hình sự 2015 do có hành vi quảng cáo không đúng sự thật về hàng hóa, dịch vụ với khung hình phạt lên đến 3 năm cải tạo không giam giữ:
“Điều 197. Tội quảng cáo gian dối
1. Người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
2. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm”
Tuy nhiên, nếu người nổi tiếng chứng minh được bản thân đã thực hiện đầy đủ các biện pháp kiểm tra tính chính xác của hàng hóa và không biết hàng hóa là hàng giả thì không phải chịu trách nhiệm.
Luật sư Trần Minh Cường chia sẻ về việc người nghệ sĩ vô tình dính scandal khi họ bị gian thương lợi dụng hình ảnh
Nhiều diễn viên, người nổi tiếng quảng cáo họ đang dùng kem, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng... của thương hiệu mà họ đang nhận quảng cáo. Và khi xảy ra lỗi sản phẩm, cơ quan chức năng "sờ gáy", người nổi tiếng liền xóa bài quảng cáo trên trang cá nhân, thế là xong liệu có đúng? Hay như vụ việc diễn viên O.T.V trước đây cũng quảng cáo, khi có sự cố thì đổ lỗi là do tôi không biết, tôi xin lỗi. Vậy khi thực hiện hợp đồng quảng cáo tại sao không kiểm tra kỹ, không đặt sức khoẻ của người hâm mộ mình lên hàng đầu, mà chỉ quan tâm đến hợp đồng này có giá bao nhiêu tiền thôi hay sao?
Chưa kể, do quảng cáo trên trang cá nhân là tiền mặt trao tay, nên cơ quan thuế cũng chưa thể thu thuế từ các thu nhập này của người nổi tiếng. Họ có lợi đủ đường, còn người tiêu dùng thì lãnh đủ. Đừng như chia sẻ của một nam ca sĩ nổi tiếng rằng “vì mùa dịch không có show, tôi rất nhục mặt khi phải đứng ra nhận quảng cáo bán hàng…” thì ra vì tiền người nổi tiếng có thể bất chấp tất cả. Nhưng hãy vì người hâm mộ của mình, mà làm đúng, đừng nên tiếp tay cho những gian thương móc túi và lừa gạt người hâm mộ của mình người của công chúng ạ !.
Chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp thông tin đến bạn đọc
Phú Quốc