Kết quả này có được là nhờ sự đi trước, đón đầu của ngành lao động, thương binh và xã hội tỉnh trong việc chuẩn bị cho thị trường một lực lượng lao động có kỹ năng cũng như kịp thời chuyển đổi nghề cho lao động nông thôn…
Đào tạo, chuyển đổi gắn với việc làm
Bám sát định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Thái Nguyên đã mở các lớp đào tạo nghề cho lao động nông thôn, nhất là lao động người dân tộc thiểu số. Cùng với đó, tổ chức kết nối với các doanh nghiệp trong và ngoài địa bàn để giải quyết việc làm cho người lao động sau khi tốt nghiệp. Cách làm này đã giúp nhiều hộ nghèo vượt qua khó khăn, thoát nghèo bền vững.
Từng là hộ nghèo của xã Vũ Chấn, huyện Võ Nhai, chị Triệu Thị Hồng, người dân tộc Dao ở xóm Khe Rạc được địa phương tạo điều kiện tham gia lớp học nghề may công nghiệp. Sau khi tốt nghiệp, chị Hồng được Công ty CP Đầu tư và Thương mại TNG tuyển dụng vào làm việc, với mức lương 10 triệu đồng/tháng, bao gồm cả tiền làm tăng ca. Nhờ có việc làm mới với thu nhập ổn định, đến nay, gia đình chị Hồng đã thoát nghèo.
Trường hợp chị Hoàng Thị Tấu, dân tộc Mông ở xóm Khuổi Mèo, xã Sảng Mộc, huyện Võ Nhai cũng vậy. Chị được Sở Lao động, Thương binh và Xã hội hỗ trợ học nghề may công nghiệp; được giới thiệu vào làm việc tại công ty may trên địa bàn, với mức lương 7 triệu đồng/tháng. “Ngoài lương, tôi được tham gia đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và được nhận tiền thưởng khi lao động vượt định mức” - chị Tấu phấn khởi khoe.
Giám đốc Sở lao động, Thương binh và Xã hội Thái Nguyên Nguyễn Thị Quỳnh Hương cho biết, trong 10 năm qua (2012 - 2022), đã có gần 46.000 lao động nông thôn của tỉnh được tuyển sinh và đào tạo nghề. Cùng với đó, có hơn 13.800 lao động tham gia các lớp đào tạo nghề nông nghiệp. Qua đào tạo, trình độ, năng lực sản xuất của lao động nông thôn được nâng cao; tư duy, nhận thức trong làm kinh tế cũng thay đổi theo hướng kinh tế thị trường.
Trường hợp chị Hoàng Thị Tấu và Triệu Thị Hồng là hai trong số hơn 6.500 người dân tộc thiểu số được tham gia đào tạo nghề và các chị cũng là trường hợp nằm trong gần 32.000 lao động tham gia các lớp đào tạo nghề phi nông nghiệp trên địa bàn tỉnh. Điều đáng mừng là thông qua các lớp đào tạo nghề, hầu hết người lao động sau đào tạo được các doanh nghiệp tuyển dụng vào làm việc; nhiều trường hợp khá lên nhờ phát triển nghề nông nghiệp đã học và chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang chăn nuôi trang trại, đạt thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Chung tay vì người lao động
Coi nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt trong phát triển, do đó, ngay trong Nghị quyết về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2025, Thái Nguyên đã đề ra định hướng và nhiệm vụ cho hệ thống giáo dục nghề nghiệp (GDNN) là mở rộng quy mô để nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 75% trong tổng lực lượng lao động, trong đó có bằng cấp, chứng chỉ đạt 32% vào năm 2025.
Do coi trọng chất lượng đào tạo nghề nên tỷ lệ người có việc làm sau đào tạo của Thái Nguyên đạt cao. Trong tổng số gần 46.000 người lao động tham gia các lớp đào tạo nghề, có hơn 35.700 người có việc làm ngay sau đào tạo. Trong đó, 13.500 người được doanh nghiệp tuyển dụng; hơn 4.000 người được doanh nghiệp ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm; hơn 700 người đi xuất khẩu lao động, hơn 14.000 người tiếp tục làm công việc cũ nhưng năng suất lao động và thu nhập tăng lên; hơn 3.000 người thành lập doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác.
Tính riêng năm 2021, mặc dù chịu nhiều tác động tiêu cực từ tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nhưng toàn tỉnh Thái Nguyên đã thực hiện tuyển sinh, đào tạo nghề nghiệp cho gần 37.000 người, vượt kế hoạch đề ra. Trong đó, hơn 2.300 người trình độ cao đẳng, đạt gần 117%; hơn 7.000 người trình độ trung cấp, đạt hơn 78%; gần 14.500 người trình độ sơ cấp, đạt hơn 96%; gần 13.000 người được đào tạo thường xuyên, đạt gần 130%. Đặc biệt, có 1.300 con em hộ nghèo, hộ cận nghèo, con em đồng bào dân tộc thiểu số được ngân sách tỉnh hỗ trợ đào tạo.
Các kết quả trên có sự vào cuộc của rất nhiều cấp, ngành và hội, đoàn thể. Đơn cử, các cấp hội phụ nữ của tỉnh đã tổ chức lồng ghép hoạt động tuyên truyền, tư vấn học nghề và giới thiệu việc làm cho gần 50.000 lượt hội viên. Liên đoàn Lao động tỉnh và cấp huyện đã tổ chức trên 90 buổi tuyên truyền trực tiếp về mục đích, mục tiêu của việc đào tạo nghề, học nghề cho trên 8.000 người tại các xã, phường, thị trấn; đồng thời phối hợp với các đơn vị chức năng tổ chức 86 lớp dạy nghề dưới 3 tháng, với 2.978 lao động nông thôn tham gia. Tỉnh Đoàn phối hợp với Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tổ chức 300 hội nghị tuyên truyền, tư vấn học nghề, việc làm cho hơn 500.000 lượt đoàn viên, thanh niên…
Đánh giá về chất lượng nhân lực từ hệ thống GDNN trên địa bàn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Phạm Văn Quang cho biết, hiện có hơn 200 doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh ký kết hợp tác với một số cơ sở GDNN của tỉnh trong liên kết, đào tạo nghề. GDNN từ nhu cầu thực tiễn của thị trường lao động đã không chỉ bảo đảm nguồn nhân lực lao động kỹ thuật cho nền kinh tế mà còn góp phần giải quyết việc làm, nâng cao mức sống cho người dân; tạo cơ hội cho lao động nông thôn có thêm nghề mới.
“Đào tạo nghề đã thực sự mở thêm một lối thoát nghèo cho người dân ở các vùng khó của Thái Nguyên, đặc biệt là các vùng có nhiều đồng bào người dân tộc thiểu số sinh sống” - ông Phạm Văn Quang khẳng định.
